Python İterasyon Nedir ve Kullanımı

Liste elemanlarına erişirken while döngüsünü kullanabilceğimizi gördük. Listeler gibi nesneler üzerinde adım adım ilerlenebilir. Yani ilk sonra ikinci elman daha sonra üçüncü eleman vb gibi elemanlar teker teker yazdırabiliriz. Bu işleme iterasyon adı verilir. Türkçe karşılığı bulamadığımız bu kelime bazen yenileme bazen tekrarlama olarak çevrilse de, asıl anlamı birbiri ardına gelen elemanları teker teker yazdırmaktır. Örneğin bir sıra halinde dizilmiş öğrencileri baştan (ya da istediğimiz herhangi birisinden) başlayarak isimlerini sormak yada başka bilgileri teker tekrer ekrana yazmak iterasyondur. Yada bir başka bakışla, yumurta kolisinde duran yumurtaları belli bir sıra dahilinde incelemek, yumurta üzerinde inceleme iterasyonudur. Şimdi bunları listeler üzerinde uygulamaya çalışalım. Liste elemanlarını sırası ile yazdırmak bir iterasyondur. İterasyon yapılırken liste elemanlarının indexleri ile uğraşmayız, sırası ile gideriz. Burada şunu söylemek gerekir ki, while ile isimleri sırası ile yazdığımız bir iterasyon değildir, orada indeksleri kullanarak elemanları çağırdık. İterasyon for deyimi ile yapılır.

For deyimin kullanımı şu şekildedir :

Python
for aktarilcak_degisken in liste: çalşacak kodlar burada olacaktır.

1
2
3

for aktarilcak_degisken in liste:
çalşacak kodlar
burada olacaktır.

Yukarıda iterasyonun ne olduğunu ve for yapısı ile yapabildiğini öğrendik. Liste elemanlarının iterasyon boyunca nasıl yazdirilcağına bakalım :

meyveler = ['elma','armut','karpuz','kavun']
for oku in meyveler: # meyveler içinden oku
print(oku) # okuduğunu tek tek yaz

meyveler = ['elma','armut','karpuz','kavun']

for oku in meyveler: # meyveler içinden oku

print(oku) # okuduğunu tek tek yaz

Yukarıdaki kodları incelediğimizde şöyle bir çıktı alacağız :

elma
armut
karpuz
kavun

elma

armut

karpuz

kavun

Diğer programlama dillerinde for iterasyonuna benzer işlem for döngüsü ile yapılır. Ancak python’da for deyimi iterasyonu ile yapılır. Nesneler üzerinde çalışır. Diğer dillerdeki for döngüsüne benzer bir işlem yapmak istiyorsanız değerleri ardışık sayılar olan bir listeye ihtiyacımız olacaktır.

for oku in [2,3,4,5,6,7,8,9]:
print(oku)

1 2	for oku in [2,3,4,5,6,7,8,9]: print(oku)

Böylelikle liste elemanlarının sadece cümle değerler yerine sayı değerlerde olabileceğini görmüş oldunuz. Bir listenin elemanları hemen hemen her Python nesnesi olabilir. Şimdi şöyle bir soru sormanın zamanı geldi : “Elemanları sayıdan oluşan bu listeyi oluşturmanın yolu yok mu ? ” Bu soruya evet yanıtını range() işlevi verir.

for oku in range(10):
print(oku)

1 2	for oku in range(10): print(oku)

range() işlevi elemanları ardışık sayılardan oluşan iterasyon edilebilen bir nesne oluşturur. Buradaki örnekte for döngüsü ile birlikte sanki [0,1,2,3,4,5,6,7,8,9] şeklinde bir liste oluşturmuştur. Dikkat ederseniz, son değer liste dışı kalmıştır. Range() işlevi başka parametlerde alabilir.

range(başlangıç,bitiş,artiş)

Buradaki olayı açıklamak gerekirse döngüye şöyle komut verebiliyoruz. Sıfırdan başla, 5’er 5’er art 50 sayısına kadar devam et. Bu dediğimi daha iyi anlamak adına döngüyü kuralım.

for oku in range(0,50,5):
print(oku)

1 2	for oku in range(0,50,5): print(oku)

Dikkat ettiyseniz, son yazı yazdırılmadı. Yukarıdaki iterasyonu while döngüsü benzeşimin yazacak olursak:

basla = 0
while(basla<50):
print(basla)
basla=basla+5

basla = 0

while(basla<50):

print(basla)

basla=basla+5

range() işlevi ile birlikte liste elemanlarına diğer dillerdeki for döngüsü ile şu şekilde erişebiliriz.

meyve = ['karpuz','kavun','portakal','mandalina','cilek']
for oku in range(len(meyve)):
print(oku)

meyve = ['karpuz','kavun','portakal','mandalina','cilek']

for oku in range(len(meyve)):

print(oku)

Yukarıdaki yapı meyve listesindeki eleman sayısı kadar ekrana yazacaktır.

Özet geçmek gerekirse :

İterasyon nedir öğrendik.
İterasyonun döngü ile ilişkisini öğrendik.
for döngüsünü kullanmayı öğrendik.
range() hazır fonksiyonunu öğrendik.