Python Sözlüklerin Fonksiyonları

Sözlük Özellikleri

Sözlüklerin tıpkı liste ve cümleler gibi birçok işlev özelliği vardır. Bu özellikler sözlüklerin kullanımını kolaylaştırırlar. Birçok özellikten sadece çok kullananları anlatmaya çalişicağız. Python 3’ten önceki sürümlerde, sözlük işlevleri genelde statik listeler döndürmektedir. Ancak bu bellek kullanımını artırdığından, artık dinamik listeler döndürmektedirler. Dinamik listeler normal listeler gibi bir fonksiyona girdi olarak verilebilir veya üzerinde iterasyon yapılabilir.

Sözlüklerde IN() Fonksiyonu Kullanımı

Bir sözlükte olmayan bir anahtara ait değeri almak istediğimizde hata ile karşılaşabiliriz :

sozluk = {
'Ad':'Ali',
'Soyad':'Yaman'
}
print(sozluk['Nereli'])

sozluk = {

'Ad':'Ali',

'Soyad':'Yaman'

}

print(sozluk['Nereli'])

Nereli parametresi tanımlı olmadığı için dolasıyla hata verecektir :

print(sozluk['Nereli'])
KeyError: 'Nereli'

1 2	print(sozluk['Nereli']) KeyError: 'Nereli'

Böyle bir durumla karşılaşmamak için,öncelikle anahtarın sözlükle olup olmadığına bakılmalıdır. Bu olayı in() fonksiyonu ile yapabiliriz :

sozluk = {
'Ad':'Ali',
'Soyad':'Yaman'
}
if 'Ad' in sozluk:
print(sozluk['Ad'])
if 'Nereli' in sozluk:
print(sozluk['Nereli'])

sozluk = {

'Ad':'Ali',

'Soyad':'Yaman'

}

if 'Ad' in sozluk:

print(sozluk['Ad'])

if 'Nereli' in sozluk:

print(sozluk['Nereli'])

ÇIKTI :

>>> Ali

>>> Ali

Şeklinde olacaktır çünkü sadece ‘Ad’ verisi tanımlıdır.

Sözlüklerde Keys() Fonksiyonu Kullanımı

Sözlüklerin anahtarlarını bir liste olarak keys() işlevi ile alabiliriz.

sozluk = {
'Ad':'Ali',
'Soyad':'Yaman'
}
print(sozluk.keys())

sozluk = {

'Ad':'Ali',

'Soyad':'Yaman'

}

print(sozluk.keys())

ÇIKTI :

>>> dict_keys(['Soyad', 'Ad'])

1	>>> dict_keys(['Soyad', 'Ad'])

Burada görüldüğü gibi bir dinamik liste oluşturulmuştur. Bu normal dinamik liste gibi iterasyon yapılabilir.

sozluk = {
'Ad':'Ali',
'Soyad':'Yaman'
}
oku = sozluk.keys() # sozluk degerlerini okuduk.
for verileri_al in oku:
print(verileri_al)

sozluk = {

'Ad':'Ali',

'Soyad':'Yaman'

}

oku = sozluk.keys() # sozluk degerlerini okuduk.

for verileri_al in oku:

print(verileri_al)

ÇIKTI :

Ad
Soyad

Soyad

sorted() fonksiyonu ile anahtarları sırayabiliriz :

sozluk = {
'Ad':'Ali',
'Soyad':'Yaman'
}
oku = sozluk.keys() # sozluk degerlerini okuduk.
print(sorted(oku))

sozluk = {

'Ad':'Ali',

'Soyad':'Yaman'

}

oku = sozluk.keys() # sozluk degerlerini okuduk.

print(sorted(oku))

ÇIKTI :

>>> ['Ad', 'Soyad']

1	>>> ['Ad', 'Soyad']

Sözlüklerde Values() Fonksiyonu Kullanımı

Values() fonksiyonu Keys() fonksiyonun tersine sözlüktedeki anahtarlara ait değerleri dinamik liste olarak verir :

sozluk = {
'Ad':'Ali',
'Soyad':'Yaman'
}
print(sozluk.values())
ÇIKTI :
>>> dict_values(['Ali', 'Yaman'])

sozluk = {

'Ad':'Ali',

'Soyad':'Yaman'

}

print(sozluk.values())

ÇIKTI :

>>> dict_values(['Ali', 'Yaman'])

Sözlüklerde Items() Fonksiyonu Kullanımı

Bir sözlüğün elemanlarını items() fonksiyonu ile elde eledebiliriz. Bu bize dinamik bir liste döndürür, Listenin elemanları (Anahtar-Değer) şeklinde bir demettir.(Tüp)

sozluk = {
'Ad':'Ali',
'Soyad':'Yaman'
}
print(sozluk.items())

sozluk = {

'Ad':'Ali',

'Soyad':'Yaman'

}

print(sozluk.items())

ÇIKTI :

>>> dict_items([('Ad', 'Ali'), ('Soyad', 'Yaman')])

1	>>> dict_items([('Ad', 'Ali'), ('Soyad', 'Yaman')])

Bu dinamik sözlük çıktı üzerinde iterasyon yapılabilir :

sozluk = {
'Ad':'Ali',
'Soyad':'Yaman'
}
oku = sozluk.items()
for verileri_cek in oku:
print(verileri_cek[0],':',verileri_cek[1])

sozluk = {

'Ad':'Ali',

'Soyad':'Yaman'

}

oku = sozluk.items()

for verileri_cek in oku:

print(verileri_cek[0],':',verileri_cek[1])

ÇIKTI :

>>> Soyad : Yaman
>>> Ad : Ali

1 2	>>> Soyad : Yaman >>> Ad : Ali

Sözlüklerde Get() Fonksiyonu Kullanımı

Bir sözlükte olmayan bir anahtara ait değeri almak istediğimizde hata ile karşılaşıyorduk, bundan kurtulmak için in() fonksiyonu ile kontrol ediyorduk. Ancak bu işlem program yazımında birçok zorluk çıkartır. Bu durumu en iyi yöntem olan get() fonksiyonunu kullanarak yapmaktır. Get() fonksiyonuna ilk parametre olarak anahtar verriz :

sozluk = {
'Ad':'Ali',
'Soyad':'Yaman'
}
print(sozluk.get('Ad'))
print(sozluk.get('Sınıf'))

sozluk = {

'Ad':'Ali',

'Soyad':'Yaman'

}

print(sozluk.get('Ad'))

print(sozluk.get('Sınıf'))

ÇIKTI : Burada şöyle bi açıklama gerekiyor eğer sözlükte eleman varsa, anahtarını verir. Yoksa ise None mesajı verir.

Ali
None

Ali

None

Bu fonksiyon programcılıkta oldukça kullanışlıdır. Bunun yanında çoğu programcı sözlükte olmayan bir anahtar çağırıldığında, standart bir değerin döndürülmesini ister. Bu değeri get() fonksiyonu ile ikinci parametre olarak verebiliriz :

sozluk = {
'Ad':'Ali',
'Soyad':'Yaman'
}
print(sozluk.get('Ad','Ad Elemanı Bulunamadı!'))
print(sozluk.get('Sınıf','Sınıf Elemanı Bulunamadı!'))

sozluk = {

'Ad':'Ali',

'Soyad':'Yaman'

}

print(sozluk.get('Ad','Ad Elemanı Bulunamadı!'))

print(sozluk.get('Sınıf','Sınıf Elemanı Bulunamadı!'))

Ali
Sınıf Elemanı Bulunamadı!

1 2	Ali Sınıf Elemanı Bulunamadı!

Sözlüklerde Pop() Fonksiyonu Kullanımı

Sözlüklerden eleman silmenin en iyi yolu pop() fonksiyonunu kullanmaktır. Pop() fonksiyonu sözlükten elemanı silerken değerini de döndürür. Aynı zamanda eleman silerken silinen anahtar yok ise, ikinci parametre olarak değer döndürebiliriz :

sozluk = {
'Ad':'Ali',
'Soyad':'Yaman'
}
print(sozluk.pop('Ad','Böyle Eleman Yok')) # Sil
print(sozluk.pop('Sinif','Böyle Eleman Yok')) # Sil
# Son hali
print(sozluk)

sozluk = {

'Ad':'Ali',

'Soyad':'Yaman'

}

print(sozluk.pop('Ad','Böyle Eleman Yok')) # Sil

print(sozluk.pop('Sinif','Böyle Eleman Yok')) # Sil

# Son hali

print(sozluk)

ÇIKTI :

Ali
Böyle Eleman Yok
{'Soyad': 'Yaman'}

Ali

Böyle Eleman Yok

{'Soyad': 'Yaman'}

Sözlüklerde Copy() Fonksiyonu Kullanımı

Sözlüklerde verilerin kopyalama işlemi için en uygun fonksiyon Copy() fonksiyonudur.

sozluk = {
'Ad':'Ali',
'Soyad':'Yaman'
}
kopya = sozluk.copy()
print('Orjinal : ',sozluk)
print('Kopya : ',kopya)

sozluk = {

'Ad':'Ali',

'Soyad':'Yaman'

}

kopya = sozluk.copy()

print('Orjinal : ',sozluk)

print('Kopya : ',kopya)

ÇIKTI :

Orjinal :  {'Ad': 'Ali', 'Soyad': 'Yaman'}
Kopya {'Ad': 'Ali', 'Soyad': 'Yaman'}

1 2	Orjinal : {'Ad': 'Ali', 'Soyad': 'Yaman'} Kopya {'Ad': 'Ali', 'Soyad': 'Yaman'}

Copy() fonksiyonu ile yeni oluşturulan sözlüklerde birbirinden bağımsızdır. Örneğin pop() fonksiyonu ile birinden eleman silersek diğeri etkilenmez sadece silinen etkilenir. Fakat değişken eşitlemesi ile sozluk=yenisozluk yapip yenisozluk verisini kullanırsak bu durumda bu şekil sonuç cıkmayacaktır. Bu nedenli duruma göre değişken ataması veya copy() fonksiyonunu kullanin.

Sözlüklerde Update() Fonksiyonu Kullanımı

Sözlüklerde verilerin güncelleme işleminde kullanılan en uygun fonksiyon update() fonksiyonudur.

sozluk = {
'Ad':'Ali',
'Soyad':'Yaman'
}
yenibilgiler ={
'TEL':'0531xxxxxx',
'Nereli':'Malatya'
}
# güncelleme
sozluk.update(yenibilgiler) 
print(sozluk)

sozluk = {

'Ad':'Ali',

'Soyad':'Yaman'

}

yenibilgiler ={

'TEL':'0531xxxxxx',

'Nereli':'Malatya'

}

# güncelleme

sozluk.update(yenibilgiler)

print(sozluk)

ÇIKTI :

{'Ad': 'Ali', 'Nereli': 'Malatya', 'Soyad': 'Yaman', 'TEL': '0531xxxxxx'}

1	{'Ad': 'Ali', 'Nereli': 'Malatya', 'Soyad': 'Yaman', 'TEL': '0531xxxxxx'}

Mevcut sözlüğüme update() fonksiyonu ile farkli bir sozluk tanımlaması ile güncelledik.

Bu verdiğimiz fonksiyon özellikleri sözlükler genel olarak kullanılan fonksiyonlardır. Program yazarken işinizi kolaylaştıracağını düşüniyoruz. Diğer kullanmadığımız fonksiyonları ise dir() fonksiyonu ile görebilirsiniz :

sozluk = {
'Ad':'Ali',
'Soyad':'Yaman'
}
print(sozluk.__dir__())

sozluk = {

'Ad':'Ali',

'Soyad':'Yaman'

}

print(sozluk.__dir__())

ÇIKTI :

['__contains__', '__getattribute__', 'popitem', 'keys', 'get', '__sizeof__', '__reduce__',
'fromkeys', '__eq__', '__subclasshook__', 'setdefault', 'pop', '__class__', '__new__', '__getitem__',
'__le__', '__ne__', 'items', '__ge__', '__init__', 'clear', '__repr__', '__setattr__', '__lt__',
'__doc__', '__setitem__', '__str__', '__delitem__', '__format__', '__delattr__', '__hash__', '__iter__',
'__reduce_ex__', 'update', 'copy', '__dir__', '__gt__', '__len__', 'values']

['__contains__', '__getattribute__', 'popitem', 'keys', 'get', '__sizeof__', '__reduce__',

'fromkeys', '__eq__', '__subclasshook__', 'setdefault', 'pop', '__class__', '__new__', '__getitem__',

'__le__', '__ne__', 'items', '__ge__', '__init__', 'clear', '__repr__', '__setattr__', '__lt__',

'__doc__', '__setitem__', '__str__', '__delitem__', '__format__', '__delattr__', '__hash__', '__iter__',

'__reduce_ex__', 'update', 'copy', '__dir__', '__gt__', '__len__', 'values']

Yararlı olması dileğiyle…